ALS ؛ بیماری بی رحم و كُشنده؛

وقتی بدن می میرد و ذهن زنده می ماند بازهم پای امید در بین است

وقتی بدن می میرد و ذهن زنده می ماند بازهم پای امید در بین است عطر و تن: اصفهان بیماری «ALS» آرام، اما بی رحم پیش می رود؛ توان حرکت، تکلم و حتی نفس کشیدن را به تدریج از بیماران می گیرد.



بیماری ای ال اس (ALS) یا اسکلروز جانبی آمیوتروفیک، یک بیماری نادر، اما پیشرونده و ناتوان کننده عصبی است که سلول های عصبی حرکتی در مغز و نخاع را مورد حمله قرار می دهد. این سلول ها مسئول کنترل حرکت ارادی عضلات هستند، ازاین رو با پیشرفت بیماری، فرد به تدریج توانایی حرکت، تکلم، بلع و حتی تنفس را از دست می دهد. علت دقیق بروز ALS هنوز بطور کامل شناخته نشده، اما تلفیقی از عوامل ژنتیکی و محیطی در آن نقش دارند.

نخستین نشانه های این بیماری به طور معمول ضعف عضلانی و گرفتگی یا لرزش های خفیف در اندام هاست که به تدریج به ناتوانی گسترده تر منجر می شود.

هرچند استیون ویلیام هاوکینگ، فیزیکدان و کیهان شناس برجسته جهان از مبتلایان به بیماری ای ال اس بود که از هرگونه تحرک عاجز بود؛ نه می توانست بنشیند، نه برخیزد و نه راه برود، حتی قادر نبود دست و پایش را تکان دهد یا بدنش را خم و راست کند، با وجود وخامت و پیشرفت شدید بیماری در سن ۲۱ سالگی، توانست با اتکا به هوش و استعداد سرشار خود و با صرف هزینه های بالایی تا سن ۷۶ سالگی با نگارش کتاب هایی باارزش شناخته شد.

با گذشت زمان، بیماران نیازمند وسایل کمک حرکتی، تجهیزات تنفسی و مراقبت های ویژه می شوند. متاسفانه تا حالا درمان قطعی برای این بیماری پیدا نشده و داروهای موجود تنها می توانند روند پیشرفت آنرا کندتر یا برخی علایم را مدیریت کنند.

یکی از چالش های اصلی بیماران ALS، وابستگی شدید به تجهیزات پزشکی و مراقبت های مستمر است؛ خصوصاً در مراحل پیشرفته که بیمار توانایی تنفس طبیعی خودرا از دست می دهد و نیازمند دستگاههای اکسیژن ساز و ونتیلاتور می شود. هزینه های بالای این مراقبت ها، نبود پوشش بیمه ای کافی و کمبود مراکز تخصصی در کشورها، همچون ایران، مشکلات این بیماران را دوچندان کرده است.

با وجود دشواری های بسیار، امید به زندگی بیماران و کیفیت زندگی آنان، به میزان دسترسی به مراقبت های حمایتی، توانبخشی و همدلی جامعه بستگی دارد. امروزه تلاشهای نهادهای مردمی و خیریه ها نقشی حیاتی در بهبود شرایط بیماران ایفا می کنند.



نبرد بی صدا با ای ال اس؛ وقتی هر نفس قیمتی می شود

بهاره شفیعی، خواهر یکی از بیماران دچار بیماری ALS در ارتباط با بیماری برادرش به ایسنا می گوید: از آذر ۱۳۹۷، زمانیکه برادر ۴۲ ساله ام هنگام نوشیدن، با پریدن آب به گلو مواجه گردید، تا شهریور ۱۳۹۸ که تشخیص قطعی اسکلروز جانبی آمیوتروفیک(ALS) داده شد، ماه ها در سردرگمی سپری کردیم. چندین رفتن به متخصصان گوش و حلق و بینی، ریه و مغز و اعصاب و انجام ام آرآی های مکرر بی نتیجه بود تا اینکه در تهران، بعد از معاینه و چهار مرحله نوار عصب وعضله در بیمارستان زیر نظر دکتر، ALS تأیید شد.

وی می افزاید: تلاش ما برای درمان محدود بود؛ دوره ۱۵روزه داروی خارجی به خاطر بروز عوارض عضلانی قطع شد و سه نوبت سلول درمانی در مشهد، هر بار با هزینه حدود ۲۰ میلیون تومان، اثری نداشت. ظرف یک سال، ضعف در بلع به حدی رسید که اسفند ۱۳۹۹ ناچار به تعبیه پگ معده شدیم و در فروردین ۱۴۰۰ تکلم بطورکامل از دست رفت، سپس عضلات گلو و حنجره، یک پا و پای دیگر، دست ها و در نهایت لگن و ستون فقرات تحلیل رفتند.

خواهر این بیمار ادامه می دهد: در مرحله تنفسی، با تراکئوستومی بیمار را ۲۴ ساعته به ونتیلاتور متصل کردیم و نیاز مکرر به ساکشن و تغذیه سه ساعته با سرنگ گاواژ و مکمل اینترامیل پیدا شد. روزانه باید وضعیتش را هر سه چهار ساعت تعویض می کردیم، ماساژ ملایم می دادیم تا از زخم بستر جلوگیری شود و محل پگ و تراک را مرتب شست وشو می دادیم، اما سخت ترین چالش، قطع مکرر برق و ترس از خاموشی ناگهانی دستگاههای تنفس مصنوعی بود. برای پیشگیری از این خطر، UPS و باتری یدک و حتی موتور برق خانگی خریدیم که مجموعاً ۷۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان هزینه داشت. خود ونتیلاتور و اکسیژن ساز بالاتر از ۱۰۰ میلیون تومان، پرستار هشت ساعته روزانه ۱۵–۲۰ میلیون تومان و لوازم یکبار مصرف پزشکی و مکمل های تغذیه ای هر ماه چند میلیون تومان دیگر، بر بودجه خانواده فشار وارد کرد. بیمه «بیماران صعب العلاج» تنها قسمتی از این هزینه ها را پوشش می دهد و مابقی بار مالی سنگینی بر دوش ما گذاشته است.

شفیعی اظهار می کند: انجمن های خیریه ALS و طرح های امانت دهی دستگاه کوشیده اند، کمک کنند، اما تعداد محدود خیران و پیچیدگی اداری، سرعت تامین تجهیزات را می کاهد. دیدن تحلیل لحظه به لحظه توانایی های برادرم و ترس از هر قطع برق یا افت اکسیژن، هر ساعت و دقیقه را برای ما آزمونی دشوار ساخته است. خانواده ما که هم بار مراقبت پزشکی و هم بار مالی را بر دوش دارد، بدون حمایت کامل بیمه و نهادهای خیری، هر روز در دل اضطراب شب را بامداد می کند.

وی برای سفارش به خانواده هایی که اخیرا در خانواده شان متوجه وجود این بیماری شده اند، می افزاید: تجربه ما نشان داده است که پیگیری سریع نوار عصب ومعضله در مراکز معتبر، تعبیه بموقع پگ معده، یادگیری مراقبت های پرستاری(ساکشن، تعویض وضعیت، جلوگیری از زخم بستر) و استفاده از حمایت های بیمه ای و خیریه ای می تواند به خانواده هایی که تازه با ALS روبه رو می شوند، کمک نماید تا در این راه دشوار، کیفیت زندگی بیمار و همراهانش را تا حد ممکن حفظ کنند.



حجت الاسلام محمد زارعان، مدیرعامل جمعیت پشتیبانی از بیماران ALS و نوروپاتی نیز درباره ی مشکلات و چالش های این بیماری می گوید: متاسفانه بیماران ما هنوز درمان قطعی ندارند، ازاین رو قاعدتاً به توانبخشی مستمر نیازمندند. این بیماران، حتی برای ساده ترین نیازهای روزمره خود، از یک ویلچر معمولی گرفته تا ویلچر حمام، تخت بیمارستانی، تشک مواج، دستگاه اکسیژن ساز، ساکشن و سایر تجهیزات وابسته به برق، گرفتار مشکل اند. در حالی که قطعی برق در کشور وجود دارد، این بیماران با چالش های جدی روبه رو هستند؛ چونکه باتری دستگاه هایشان اغلب بالاتر از یک ساعت دوام نمی آورد. ما حتی موردی داشتیم که بیماری، به علت قطعی دو ساعته برق و نبود اکسیژن، جان خودرا از دست داد. این یعنی این بیماران حتی به ژنراتور برق خانگی نیاز مبرم دارند.

وی می افزاید: از طرفی، این وسایل توانبخشی و درمانی قیمت های بسیار بالایی دارند و متاسفانه بیماران ما زیر پوشش بیمه های خاص قرار نگرفته اند. تنها بیمه پایه ای دارند که کمک های کمی ارائه می ده، اما هیچ گاه جزء بیماران خاص به رسمیت شناخته نشده اند که یکی از مهم ترین مطالبات ما از ۱۳۹۷ تا حالا بوده است. بارها به مجلس، وزارت خانه ها و دولت های مختلف نامه نگاری کرده ایم، اما هنوز به نتیجه نرسیده ایم.

مدیرعامل جمعیت پشتیبانی از بیماران ALS و نوروپاتی ادامه می دهد: بر طبق آمار رسمی، جمعیت بیماران ما در کشور حدود سه تا چهار هزار نفر است؛ عددی که ثابت مانده، چونکه به همان میزان که بیماران جدید اضافه می شوند، متاسفانه تعدادی هم فوت می کنند، اما علیرغم این آمار محدود، تا حالا خدمات بسته ای برایشان تعریف نشده و از پوشش های حمایتی بیماران خاص نیز محروم اند. اگر بیماری در نیمه شب گرفتار مشکل تنفسی شود، باید در لیست انتظار بماند تا شاید تختی در بیمارستان خالی شود، آن هم با هزینه های بسیار سنگین.

زارعان اظهار می کند: وسایل توانبخشی برای این بیماران حیاتی می باشد و این مسئولیت را جمعیت مردم نهاد ما بر عهده گرفته است؛ نهادی که هیچ گونه حمایت دولتی دریافت نمی کند و تنها بر پایه کمک های مردمی فعالیت دارد. در قالب طرح «خیر ماندگار»، مردم نیکوکار وسایل را اهدا می کنند و ما آنها را بطورکامل رایگان به بیماران تحویل می دهیم؛ بدون دریافت حتی یک ریال.

وی می گوید: سعی کردیم حمایت های بیشتری جذب کنیم؛ با دولت ها مذاکره کردیم، با کمیسیون های مجلس نشست گذاشتیم و حتی مصوبه هایی هم گرفتیم، اما متاسفانه در این سال ها میان مجلس و دولت معلق مانده ایم. مجلس می گوید دولت باید لایحه بدهد و دولت می گوید این مورد باید از مسیر مجلس طی شود؛ نتیجه این که بیماران ما بازهم بی پناه مانده اند. هرچند موفق شدیم بیماری ALS را در پوشش بیمه سلامت قرار دهیم، اما این هم با محدودیت های بودجه ای روبه روست و تنها کمک های محدودی ارائه می کند که شرایط پذیرشش هم دشوار است.

مدیرعامل جمعیت پشتیبانی از بیماران ALS و نوروپاتی اضافه می کند: ما حتی با شرکت برق مکاتبه کردیم تا بیماران ما مانند مددجویان کمیته امداد مشمول تخفیف یا معافیت از هزینه های برق شوند؛ چونکه مصرف برق این خانواده ها به علت وابستگی بیماران به دستگاه ها بالاست و از نظر معیشتی نیز در تنگنا هستند. این بیماران نیازمند مراقبت شبانه روزی اند؛ به صورتی که دست کم دو نفر از اعضاء خانواده باید بطور تمام وقت از بیمار مراقبت کنند، چونکه استخدام پرستار بیرونی با هزینه های گزاف در عمل ممکن نیست. هزینه های ماهیانه بهداشتی این خانواده ها، از پانسمان زخم بستر تا وسایل فیزیوتراپی، چیزی بین ۱۷ تا ۲۰ میلیون تومان است، آن هم بدون درنظر گرفتن اجاره دستگاههای درمانی که خود بار مالی سنگینی دارد. برای نمونه، دستگاهی که دست دومش حدود ۴۵ تا ۶۰ میلیون تومان قیمت دارد، در بازار آزاد با ماهی پنج میلیون تومان اجاره داده می شود؛ یعنی خانواده ای که شرایط خرید چنین دستگاهی را ندارد، باید ماهیانه اجاره ای بپردازد که در عمل از توانش خارج است؛ خصوصاً وقتی بیمارشان در مراحل پایانی بیماری است و نمی دانند چند ماه دیگر زنده می ماند. این شرایط، خیلی از خانواده ها را در چرخه ای بی انتها از فشار مالی و اضطراب فرو برده است.

زارعان می افزاید: جمعیت ما که هم اکنون تنها نهاد حمایتی از بیماران ALS و نورون های حرکتی در کشور است، با وجود داشتن مجوز استانی، به علت گستردگی خدمات، در عمل به صورت کشوری فعالیت می کند. چندین بار درخواست ملی شدن داده ایم، جلسات مختلفی با استانداری ها و وزارت کشور برگزار کرده ایم، اما تا حالا به دلیلهای مختلف، همچون نگاه محدودنگرانه برخی مدیران، موفق به دریافت مجوز ملی نشده ایم. این در شرایطی است که ما بارها پیشنهاد داده ایم وزارت کشور برای هر استان یک جمعیت حمایتی مجزا راه اندازی کند تا بیماران اینچنینی، که چشم امیدشان به نهادهای مردمی است، گرفتار بلاتکلیفی نشوند.

وی اظهار می کند: حال به لطف شهرداری اصفهان، زمینی برای ساخت نخستین کلینیک تخصصی بیماران نورون های حرکتی در کشور دریافت کرده ایم و پروانه ساخت نیز صادر گردیده است. تنها گام باقیمانده، تامین منابع مالی برای راه اندازی و تجهیز این مرکز است. ما امیدواریم مردم نیکوکار کشور، همان گونه که در سایر مراحل همراه ما بودند، در این قدم بزرگ هم یاری مان دهند تا بتوانیم اولین بیمارستان ویژه این بیماران را بنا نماییم و خدمتی شایسته به آنان ارائه دهیم؛ بیمارانی که سال هاست در سایه کم توجهی ها مظلوم واقع شده اند.

به گزارش عطر و تن به نقل از ایسنا، بیماری ای ال اس یا اسکلروز جانبی آمیوتروفیک، یکی از نادرترین و در عین حال وحشتناک ترین بیماری های عصبی است که به تدریج توانایی های حرکتی و حیاتی بدن انسان را از بین می برد. آن چه این بیماری را متفاوت و ترسناک می کند، این است که درحالی که ذهن بیمار سالم می ماند، بدن به تدریج توانایی انجام هر نوع فعالیت ارادی را از دست می دهد.

ای ال اس برخلاف خیلی از بیماری های دیگر، درمان قطعی ندارد. داروهای موجود تنها می توانند سرعت پیشرفت بیماری را کاهش دهند و علایم آنرا مدیریت کنند، اما این اقدامات نتوانسته اند گره ای از مشکلات این بیماران بگشایند. زندگی با ای ال اس، به معنای وابستگی شدید به تجهیزات پزشکی پیشرفته و مراقبت های بی وقفه است. هزینه های بالای این تجهیزات و مراقبت ها، مشکلات اقتصادی فراوانی را برای بیماران و خانواده هایشان بهمراه دارد و در خیلی از موارد، بیماران از دسترسی به این امکانات محروم می مانند.

در ایران، این بیماری بازهم در سایه بی توجهی ها قرار دارد. بیماران ای ال اس نه فقط از حمایت های دولتی و بیمه ای کافی برخوردار نیستند، بلکه کمبود مراکز تخصصی برای درمان و توانبخشی آنها، شرایط را برایشان دشوارتر کرده است. این در شرایطی است که نهادهای مردمی و خیریه ها، اهمیت بالای ی در پشتیبانی از این بیماران ایفا می کنند، هرچند که بازهم نیاز به توجه بیشتری از طرف دولت ها و جامعه دارند.

در نهایت، ای ال اس تنها یک بیماری جسمی نیست؛ بلکه یک چالش اجتماعی است که نیازمند همدلی، همکاری و توجه همگانی برای پیشرفت کیفیت زندگی بیماران و پشتیبانی از آن هاست.




منبع:

1404/02/18
12:37:53
5.0 / 5
13
تگهای خبر: بهداشت , بیمار , بیماری , بیمه
این مطلب عطروتن را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب عطروتن
نظر شما در مورد این مطلب
نام:
ایمیل:
نظر:
سوال:
= ۲ بعلاوه ۲
عطر و تن
پربازدید ها

جالب ترین ها

جدیدترین ها

atrotan.ir - حقوق مادی و معنوی سایت عطر و تن محفوظ است

عطر و تن

عطر و اودکلن و لباس مردانه و لباس زنانه

عطر و تن: راهنمای جامع شما برای سلامتی، زیبایی و خوشبویی. از آخرین اخبار دنیای بهداشت و سلامت تا معرفی عطرهای بی‌نظیر و ترندهای دنیای مد، همه چیز را در یکجا بیابید.