اهل قلمی كه از بین ما رفتند
به گزارش عطر و تن سال ۱۳۹۹ هم دارد تمام می شود، سالی که با جولان ویروس کرونا سخت تر از قبل گذشت؛ کرونایی که روند زندگی را به هم ریخته و دائما غمی بر غم های مان می افزاید. در واپسین روزهای این سال هم به رسم هر سال یادی می نماییم از درگذشتگان اهل قلم.
به گزارش عطر و تن به نقل از ایسنا، ژیلا تقی زاده، داستان و نمایشنامه نویس، نقاش و طراح صحنه سال ۱۳۳۸ در تهران متولد شد. او روز دوم فروردین ۱۳۹۹ بعد از سال ها مبارزه با بیماری سرطان در ۶۱ سالگی درگذشت.
از آثار داستانی تقی زاده میتوان به «جیبی پر از بادام و ماه»، «لباس آبی روی بند رخت»، «کهنه رباط»، «من با یه پریزاد دوستم»، «خودنویس های بیچاره»، «سهم من از دریا»، «به اندازه یک نقطه» (نامزد دریافت جایزه ادبی «پروین») و... اشاره نمود.
رمضانعلی اولیایی دلارستاقی، شاهنامه پژوه، مدرس و نویسنده در سال ۱۳۱۲ در قادی محله آمل متولد شد و روز ۴ فروردین ماه سال جاری در ۸۷ سالگی درگذشت.
از او بعنوان «پدر فرهنگ آمل» یاد می شود. از آثار اولیایی، به «شرح حال محمدبن جریرطبری» و «سیدمحمدعلی حسینی نیاکی معروف به داعی الاسلام» میتوان اشاره نمود.
ثریا قزل ایاغ، نویسنده و پژوهشگر ادبیات کودک و نوجوان، متولد دیماه ۱۳۲۲ بود و چهاردهم فروردین ماه در ۷۷ سالگی درگذشت.
«نقش کتاب های کودکان در همسازی کودکان معلول با جریان زندگی روزمره»، «فریاد مرا بشنو» نوشته میلدرد تیلور، «راهنمای بازی های ایران»، «قصه گویی و نمایش خلاق» از دیویی چمبرز، «ادبیات کودکان و نوجوانان و ترویج خواندن؛ مواد و خدمات کتابخانه برای کودکان و نوجوانان»، «نوشتن برای کودکان» از مارگرت کلارک، «پرنیان و آب؛ با لالایی تا سرزمین خواب»، «لالایی ها و ترانه های نوازشی، از تولد تا سه سالگی» و «خواندن با کودک، از تولد تا سه سالگی» همچون کتاب های وی هستند.
رضا بابایی، مدرس حوزه و دانشگاه، پژوهشگر و مسئول انجمن قلم حوزه، متولد ۱۳۴۳، روز ۱۸ فروردین ماه در سن ۵۵ سالگی بر اثر بیماری سرطان درگذشت.
«مولوی و قرآن»، «درآمدی بر دین شناسی حافظ»، «بهتر بنویسیم»، «خارج از نوبت»، «آیین قلم»، «نیایش نامه»، «اعجاز بیانی قرآن»، «پیش شرط های پژوهش در علوم دینی»، «دین و دینداری» و «محمد برگزیده خدا» همچون آثار او هستند.
پری منصوری، نویسنده و پژوهشگر، متولد سال ۱۳۱۴ بود که ۲۲ فروردین ماه بعد از سال ها بیماری در لندن درگذشت.
«بچه های راه آهن» نوشته ادیت نِزبیت و «باران بهاری» و «روزی از روزهای زندگی» نوشته مانلیو آرگه تا همچون ترجمه های وی است. همچون داستان های وی هم میتوان به «بالاتر از عشق» و «مهمانی در غربت» اشاره نمود.
حسن انوشه، نویسنده، مترجم و پژوهشگر، متولد اسفند ۱۳۲۳ در بابل، ۲۳ فروردین ماه سال جاری در سن ۷۵ سالگی به سبب بیماری سرطان درگذشت.
از آثار او میتوان به «تاریخ ایران کیمبریج: از ظهور اسلام تا آمدن دولت سلجوقیان»، «تاریخ ایران کیمبریج: از سلوکیان تا فروپاشی دولت ساسانیان»، «تاریخ ایران کیمبریج: از آمدن سلجوقیان تا فروپاشی دولت ایلخانان»، «ایران و تمدن ایرانی، کلمان هوار»، ترجمه «ایران در سپیده دم تاریخ» و... اشاره نمود.
حشمت الله کامرانی، مترجم، در سال ۱۳۲۰ در نهاوند متولد شد. او ۲۵ فروردین ماه به سبب ایست قلبی در ۷۹ سالگی درگذشت.
کامرانی در شروع به ترجمه آثاری چون «انگل» نوشته ماکسیم گورگی و «همزاد» داستایوفسکی پرداخت. از دیگر ترجمه های وی میتوان به «مرگ و دختر جوان» نوشته دورفمن، «جاودانگی» نوشته میلان کوندرا، «خانه ارواح» نوشته ایزابل آلنده، «فرزندان سانچز» نوشته اسکار لوئیس و... اشاره نمود.
کامران جمالی شاعر، نویسنده و مترجم ادبیات آلمانی، متولد سال ۱۳۳۱ در تهران بود که ۲۹ فرودین ماه به سبب عارضه ریوی در آلمان درگذشت.
ترجمه آثار نویسندگانی چون گونتر گراس، هاینریش بل، تئودور فونتانه، برتولت برشت و... همچون تلاشهای او برای عرضه آثار مطرح ادبیات جهان به فارسی زبانان است. «واحه ای سرخ در صحاری زرد»، «مرغ نیما»، «در انجماد بعد از زمهریر» و «کلاغی و بیانی و برف» هم از مجموعه شعرهای منتشرشده اوست. از فعالیتهای جمالی در عرصه تحقیق و پژوهش هم میتوان به کتاب های «فردوسی و هومر، تحقیقی در حوزه ادبیات تطبیقی» و «جادوی شعر در کلام نهفته است» اشاره نمود.
سوسن طاقدیس، نویسنده کتاب های کودک و نوجوان در سال ۱۳۳۸ در شیراز به دنیا آمد و روز پنجم اردیبهشت ماه بر اثر عارضه قلبی درگذشت.
این نویسنده فعالیت داستان نویسی حرفه ای خویش را با نوشتن داستان «بابای من دزد بود» در کیهان بچه ها شروع کرد. او آثار گوناگونی در حوزه ادبیات کودک و نوجوان به بازار نشر عرضه کرده است که «قدم یازدهم»، «زرافه من آبی است»، «پشت آن دیوار آبی»، «هزار سال نگاه»، «تو هم آن سرخی را می بینی»، «دخترک و فرشته اش»، «بزغاله های سبز»، «یکی بود» و «جوراب سوراخ» برخی از آثار اوست.
نجف دریابندری، نویسنده و مترجم، زاده سال ۱۳۰۹ در آبادان بود که ۱۵ اردیبهشت ماه بعد از سال ها بیماری درگذشت.
«پیرمرد و دریا» (ارنست همینگوی)، «بیگانه ای در دهکده» و «هاکلبری فین» (مارک تواین)، «پیامبر و دیوانه» (جبران خلیل جبران) و «رگتایم» و «بیلی باتگیت» (دکتروف) همچون ترجمه های وی هستند. «کتاب مستطاب آشپزی، از سیر تا پیاز» هم عنوان یک کتاب آشپزی اثر نجف دریابندری با همکاری همسر فقیدش، فهیمه راستکار، است.
فرج الله کمالی، شاعر، متولد دوم تیرماه سال ۱۳۲۸ خورشیدی در شهر برازجان و از شاعران محلی سرای دشتستان بود که ۱۹ اردیبهشت ماه در سن ۷۱ سالگی درگذشت.
از این شاعر مجموعه شعرهای «دشتسونی» و «لیک ناله بیچارگان» بر جای مانده است.
علی پیرنیا، مترجم و مصحح، سوم خردادماه از دنیا رفت. او تصحیح «همایون نامه زجاجی» را در کارنامه خود دارد. منظومه «همایون نامه زجاجی» نوشته حکیم زجاجی، شامل ۶۰ هزار بیت رویدادهای تاریخ اسلام را به تصویر کشیده است که با گزارش ولادت پیامبر اکرم(ص) و رویدادهای صدر اسلام شروع می شود و تا وفات حضرت محمد(ص) ادامه می یابد.
مهدی اخوان لنگرودی، شاعر و نویسنده، زاده سال ۱۳۲۴ در شهر لنگرود بود که پنجم خردادماه در ۷۵ سالگی به سبب عارضه مغزی در اتریش از دنیا رفت. او شاعر «گل یخ» ترانه معروف بود.
اولین دفتر شعر اخوان لنگرودی با عنوان «سپیدار» در سال ۱۳۴۵ با مقدمه محمود پاینده لنگرودی چاپ شد. از دیگر آثار شعری او میتوان به «چوب و عاج» ۱۳۶۹، «آبنوس بر آتش» ۱۳۷۰، «خانه» ۱۳۷۵، «سالیا» ۱۳۷۸ و «گل یخ» (برگزیده اشعار) ۱۳۷۸ اشاره نمود. از داستان ها و رمان هایش هم میتوان از «آنوبیس» ۱۳۷۴، «درمان» ۱۳۷۵، «پنجشنبه سبز» ۱۳۷۵، «ارباب پسر» ۱۳۷۷، «در خم آهن» ۱۳۷۹، «الا تی تی» ۱۳۷۸ و «توسکا» ۱۳۹۲ نام برد. «یک هفته با شاملو»، «خدا غم را آفرید، نصرت را آفرید» ۱۳۸۰، «از کافه نادری تا کافه فیروز» ۱۳۹۲، «ای دل بمیر یا بخوان» (ترجمه اشعار خوان رامون خمینس)۱۳۷۳ و «ببار اینجا بر دلم» (گفت وگوی بهزاد موسایی با مهدی اخوان لنگرودی) ۱۳۸۴ از دیگر کتاب های به جامانده از این شاعر، نویسنده و پژوهشگرند.
سیروس مشفقی مشهور به شاعر روستا زاده یکم فروردین ۱۳۲۲ در پل سفید (سوادکوه) مازندران بود که ۱۰ خردادماه در ۷۷ سالگی به سبب مشکلات تنفسی درگذشت.
از آثار او میتوان به «پشت چپرهای زمستانی» (۱۳۴۶)، «پائیز شعرهای تازه» (۱۳۴۸)، «نعره جوان» (۱۳۴۹)، «شبیخون» (۱۳۵۷) و «عشق مفهوم می کند حرف مرا» (۱۳۸۱) اشاره نمود.
عبدالرحیم احمدی، مترجم و نویسنده متولد ۱۳۰۴ بود که ۱۲ خردادماه بر اثر بیماری سرطان در ۹۵ سالگی در اتاوا (کانادا) از دنیا رفت. او پیش از انقلاب رئیس دانشگاه آزاد ایران بود. از آثار این مترجم به ترجمه آثاری چون «خوشه های خشم»، «مکبث: تراژدی در پنج پرده»، «زندگی گالیله» و «انتقام موحش و قماربازان» میتوان اشاره نمود.
محمود علمی، بنیانگذار انتشارات بدرقه جاویدان، متولد ۱۳۰۴ بود که ۱۵ خردادماه در ۹۵ سالگی درگذشت.
علمی در حدود سال ۱۳۲۱ به دانشگاه رفت و به کار نشر وارد شد و آنرا ادامه داد. نخستین کتابی که او منتشر کرد، کلیات سعدی تصحیح محمدعلی فروغی بود. محمود علمی با نام مستعار و تخلص «م. درویش» شعر هم می سرود و دیوان شاعران کلاسیک را هم تصحیح و حاشیه نویسی و منتشر می کرد. او عضو خانواده علمی بود؛ خاندانی که بیشتر از ۱۰۰ سال است در کار چاپ هستند و انتشارات زیادی را مدیریت کرده اند.
غلام حیدر متخلص به حیدری وجودی زاده سال ۱۳۱۸ خورشیدی در یکی از دهکده های ولایت پنجشیر افغانستان بود که ۲۱ خردادماه در سن ۸۱ سالگی بر اثر مبتلا شدن به کرونا درگذشت.
همچون کارهای فرهنگی او این بود که در سال ۱۳۶۵ اولین «عرس حضرت مولانا» را در کابل برپا کرد که در همین عرس حدودا ۲۰۰۰ نفر شرکت می کردند.
حیدری وجودی ۱۴ عنوان دفترهای شعری چاپ شده دارد. همینطور مقالاتی در مورد ادبیات عرفانی مولانا و بیدل نوشته است. از نوشته های پژوهشی حیدری وجودی هم میتوان به ترکیب های شعری در اشعار نظامی گنجه ای، گردآوری و تصحیح اشعار عشقری و گزیده غزل ها از واصل کابلی تا واصف باختری اشاره نمود.
پرویز ارشد، مترجم متولد ۱۳۱۳ در گیلان، ۲۷ خردادماه بر اثر مبتلا شدن به ویروس کرونا در آمریکا از دنیا رفت.
او مترجم «گربه روی شیروانی داغ» از تنسی ویلیامز، «باران ساز» نوشته ریچارد ناش و «شکار جاسوس» نوشته نورمن دانیلز بود.
علیرضا راهب، شاعر، ترانه سرا و منتقد ادبی متولد سال ۱۳۴۶ در تهران بود که پنجم تیرماه در سن ۵۵ سالگی بر اثر مبتلا شدن به کرونا درگذشت.
«دو استکان عرق چهل گیاه» و «عشق پاره وقت» مجموعه شعرهای به جامانده از علیرضا راهب هستند.
حسن برازجانی، مدرس ادبیات فارسی و ویراستار، متولد سال ۱۳۱۹ بود که نهم تیرماه درگذشت.
او دانش آموخته دانشگاه شیراز و از شاگردان لطفعلی صورتگر، حکمت شیرازی و... بود. حسن برازجانی در طول سالهای فعالیت خود بعنوان دبیر ادبیات فارسی شاگردانی را از نسل های تاثیرگذاری به ادبیات و فرهنگ تحویل داد. نقل است در بحبوحه فشارهای ساواک و سختی های امنیتی آن روزگار با هدیه دادن کتاب های روز ادبیات مانند کتاب هایی از ماکسیم گورکی، ژان پل سارتر، چخوف و …به دانش آموزان در تربیت کردن ذهن نسل دانش آموزانش کمک می کرد.
رضا افضلی، شاعر، متولد دهم مهرماه ۱۳۲۷ در فریمان بود که ۱۹ تیرماه در ۷۲ سالگی درگذشت.
او رئیس انجمن «کافه داش آقا»ی مشهد بود. «در شهر غم گرفته پاییز» نخستین اثر شعری او بود که در سال ۵۷ به چاپ رسید. «نگاهی از ساحل به دریا»، «آهوی ارغوانی» و «شناخت نامه محمد قهرمان» از دیگر کتاب های افضلی به شمار می روند.
یدالله طارمی، شاعر سال ۱۳۱۱ در شهر شیراز متولد شد و ۲۰ تیرماه سال ۱۳۹۹ در سن ۸۸ سالگی درگذشت.
او با سرودن شعرهایی با لهجه شیرازی سه کتاب با عنوان های «نسیم دلگشا»، «شمیم نسترن» و «بهار نارنج» منتشر نمود. «بانوی عشق» دیگر اثر این شاعر است.
علی شریف کاشانی، شاعر آیینی، متولد سال ۱۳۰۸ بود که ۲۶ تیرماه در سن ۹۱ سالگی درگذشت.
او مدرک زبان و ادبیات عرب را از دانشگاه تهران گرفته بود. از سال ۱۳۶۰ مسئولیت انجمن ادبی «صبا»ی کاشان را به عهده داشت و در انجمن های «کلیم» و «سخن» کاشان هم فعال بود.
مهین خلیلی، استاد دانشگاه، مترجم ادبیات کودک و از بنیانگذاران شورای کتاب کودک، متولد ۱۳۱۳ بود که روز ۲۶ تیرماه در ۸۶ سالگی درگذشت.
«شاهزاده خانم و نخود و داستان های دیگر» و «آرتور شاه و بهادران میزگرد» همچون آثار اوست.
چنگیز داورپناه، مترجم و استاد زبان و ادبیات فارسی در ۱۴ تیر ماه ۱۳۲۵ در تهران متولد شد و ۲۸ تیرماه سال جاری درگذشت.
او از سال ۱۳۶۵ به مدت ۳۰ سال، در دانشکده ادبیات و فلسفه دانشگاه رم زبان و ادبیات فارسی تدریس می کرد. از آثار این مترجم میتوان به «داستان هایی برای سرگرمی» و «روزی که در میلان از آسمان کلاه می بارید و چند داستان دیگر» و... اشاره نمود.
حسین صفاری دوست، شاعر، متولد سال ۱۳۲۸ در قزوین بود که در ۳۰ تیرماه در ۷۱ سالگی بر اثر عارضه قلبی درگذشت.
صفاری دوست اولین مجموعه شعر خویش را با نام «فصلی از شکفتن» در سال ۱۳۵۴ منتشر نمود. وی در مجموع حدود ۲۰ مجموعه شعر به چاپ رسانده است. «مهمانی سنگ ها»، «نهال»، «کوچه های بی عابر»، «اندیشه های زخمی»، «خورشید خمیده»، اثر دوجلدی «با نیما و دیگران»، «خاکستری هزار قناری»، «با تاک های قرمز قزوین»، «چکاوک در حصار»، «این جا ستاره ها همه می سوزند»، «آتش خلوت نشین»، «آن وعده های پرپر دیروز»، «حتما خیال آمدنی است» و «چندمین نفر روزگار؟!» از دیگر کتاب های این شاعرند.
بدرالزمان قریب، نویسنده و زبان شناس، زاده ۱۳۰۸ در تهران بود که هفتم مردادماه سال ۱۳۹۹ در سن ۹۱ سالگی درگذشت.
او مدرک دکتری زبان های باستانی خویش را از دانشگاه پنسیلوانیای آمریکا دریافت کرده بود.
بعضی از آثار دکتر بدرالزمان قریب عبارت اند از: تحلیل ساختاری فعل در زبان سُغدی؛ زبان های خاموش، یوهان فریدریش (ترجمه، با همکاری یداللّٰه ثمره)؛ وسنتره جاتکه، داستان تولد بودا به روایت سُغدی؛ فرهنگ سُغدی (سُغدی ـ فارسی ـ انگلیسی)؛تاریخچه گویش شناسی در ایران؛ مطالعات سُغدی؛ پژوهش های ایرانی باستان و میانه.
سلیمان لایق، شاعر، نویسنده و دولتمرد افغان، ۱۱ مردادماه در ۹۰ سالگی درگذشت.
او از اولین شاعران نوپرداز و نیمایی سرای افغانستان در شعر پارسی و پشتو است، اما در چارچوب های سنتی هم شعر دارد. «بادبان»، «سپرغکی»، «چونغز»، «کیژدی» و «کسی او افسانی» در شمار آثار او هستند.
هنریک مجنونیان، نویسنده، مترجم و فعال محیط زیست ارمنی تبار متولد ۱۳۳۰ در ارومیه، ۱۵ مردادماه سال جاری در ۶۹ سالگی درگذشت.
از آثار او میتوان به «جغرافیای جانوری جهان»، «تالاب ها: طبقه بندی و حفاظت تالاب ها»، «طبیعت را حفظ نماییم (منابع زیستی استان هرمزگان)»، «طرح مدیریت پارک های ملی (پارکداری)» و... اشاره نمود.
سیدحمید محمودی، شاعر جوان متولد ۱۳۶۷ در همدان، ۲۳ مردادماه بر اثر مبتلا شدن به کرونا در ۳۲سالگی درگذشت.
این شاعر صاحب مجموعه شعر «رقص جویده» بود.
سیدمحمد رادمنش، استاد زبان و ادبیات فارسی متولد ۱۳۰۶، ۲۶ مردادماه سال جاری در ۹۳ سالگی از دنیا رفت.
«برگزیده متون ادب فارسی»، «معانی حروف با شواهد از قرآن و حدیث»، «نحو برای دانشجو»، «ترجمه الوسیط» و «عشق و عرفان از دیدگاه ابن عربی (ترجمه الحب و المحبة الالهیة)» را میتوان در کارنامه او مشاهده کرد.
منوچهر سلیمی، نویسنده پیشکسوت ادبیات کودک و نوجوان، متولد سال ۱۳۰۷ در ساوجبلاغ بود که ۳۰ مردادماه سال جاری بر اثر کهولت سن درگذشت.
او تألیف آثاری چون «مورچه و شیر»، «غول»، «آب حیات»، «سر بر افلاک»، «نام پرافتخار»، «لاشخوران»، «افسانه های طوطی سخنگو» و گردآوری مجموعه «افسانه های ایرانی» انتشارات گوتنبرگ را در کارنامه ادبی خود دارد.
غلامعلی فلاح قهرودی، استاد گروه آموزشی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی، یازدهم شهریور ماه درگذشت.
فلاح قهرودی بعنوان استاد ادبیات، مقالات زیادی نوشته است و تحقیقات بسیاری انجام داده که از مهم ترین آنها میتوان به «تحلیل ساختاری داستان های کوتاه دفاع مقدس مرکز تحقیقات صدا و سیما»، «فرهنگ دیوان شعری دوره اول تا قرن پنجم رودکی و هم عصران»، «محمد(ص) در اشعار شاعران فارسی زبان از رودکی تا کنون»، «گفتگو در شاهنامه در دانشکده ادبیات و علوم انسانی»، «بازتاب حضور سیاسی بیگانگان در دیوان ملک الشعرای بهار در دانشکده ادبیات»، «تصویر دل در مخزن الاسرار نظامی در دانشکده ادبیات» و «برگزیده متون کهن حماسی در دانشکده ادبیات» اشاره نمود. او از پایه گذاران جهاد دانشگاهی دانشگاه تربیت معلم بود.
حسن انصاری، شاعر و طنزپرداز دشتستانی متخلص به «امرو هیچستانی» و معلم ادبیات در چهارم دیماه ۱۳۴۳ در شهر جم متولد شد و ۱۱ شهریورماه سال ۱۳۹۹ به دنبال مبتلا شدن به کرونا درگذشت.
هیچستانی در دوران حیات خود دو اثر به نامهای « مطبوعاتی های نامطبوع من» و «تلقند» راهی بازار نشر کرد. افزون بر این، وی در ستون طنز نشریات استان بوشهر نظیر «آینه جنوب»، «اتحاد جنوب» و... مطالب طنزش را منتشر می کرد. همینطور از اعضای فعال انجمن شعر و ادب برازجان بود و در سال ۸۸ در جشنواره «طنزوک» که توسط حوزه هنری استان بوشهر برگزار شد، بعنوان چهره ممتاز استان انتخاب|شد.
اسماعیل سعادت، نویسنده، زبان شناس و مترجم آثار فلسفی در سال ۱۳۰۴ در خوانسار متولد شد و ۱۲ شهریورماه سال جاری در ۹۵ سالگی درگذشت.
سعادت عضو شورایعالی ویرایش سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی، مدیر گروه دانشنامه تحقیقات ادبی فرهنگستان زبان و ادب فارسی و عضو پیوسته فرهنگستان بود.
بعضی از آثار او عبارت اند از: زندگی میکل آنژ، رومن رولان (ترجمه)؛ تلخ کامی های سوفی، کنتس دوسگور (ترجمه)؛ ایزابل، آندره ژید (ترجمه)؛ کشفیات نوین در روان پزشکی، کلیفورد آلن (ترجمه)؛ شیر و جادوگر، سی. اس. لویس (ترجمه از متن انگلیسی)؛ عصر بدگمانی، ناتالی ساروت (ترجمه)؛ اخلاق، جورج ادوارد مور (ترجمه از متن انگلیسی)؛ بخشی از سیر فلسفه در جهان اسلام، ماجد فخری (ترجمه از متن انگلیسی)؛ از وولف تا کانت، بخش اول از جلد ششم تاریخ فلسفه، فردریک کاپلستون (ترجمه از متن انگلیسی)؛ کتاب تفسیر قرآنی و زبان عرفانی، پل لویا (ترجمه)؛ مونتنی، پیتر برک (ترجمه از متن انگلیسی)؛ سرود نیبلونگن (ترجمه)؛ رساله در اصلاح فاهمه، اسپینوزا (ترجمه)؛ اسپینوزا، راجر اسکروتن (ترجمه)؛ در کون و فساد، ارسطو (ترجمه)؛ در آسمان، ارسطو (ترجمه)؛ ژان غرغرو و ژان خنده رو، کنتس دوسگور (ترجمه)؛ مسئله‌ی اختیار در تفکر اسلامی و پاسخ معتزله به آن، شیخ بوعمران (ترجمه)؛ تاریخ فلسفه قرن هجدهم، امیل بریه (ترجمه)؛ خطابه، ارسطو (ترجمه)؛ گفتارهایی درباره رسالت دانشمند، یوهان گوتلیب فیشته (ترجمه)؛ آثار علْوی، ارسطو (ترجمه)؛ دانشنامه‌ی زبان و ادب فارسی در ۷ مجلد (طرح، مقدمه، ویرایش نهایی، سرپرستی).
منوچهر آشتیانی، نویسنده و پژوهشگر، متولد ۱۹ مهر ۱۳۰۹ در سنگلج، هشتم مهرماه سال جاری بعد از یک دوره طولانی بیماری از دنیا رفت. او خواهرزاده نیما یوشیج و از نوادگان میرزاحسن آشتیانی بود.
«کارل مارکس و جامعه شناسی شناخت»، «جامعه شناسی شناخت کارل مانهایم»، «ماکس وبر و جامعه شناسی شناخت»، «جامعه شناسی شناخت (مقدمات و کلیات)»، «جامعه شناسی شناخت ماکس شئلر»، «گفتارهایی پیرامون شناخت مناسبات اجتماعی» و «درآمدی به بحران جامعه شناسی جهانی» همچون آثار آشتیانی هستند.
آزاده شریعت، داستان نویس، متولد سال ۱۳۵۹ بود که دوم آبان ماه بر اثر مبتلا شدن به کرونا درگذشت.
او چند سال در کارگاه های نویسندگی افرادی همچون یونس تراکمه و کاوه فولادی نسب شرکت کرد و داستان هایی را در مجله ها به چاپ رساند. همینطور در حوزه نقد کتاب فعال بود و چند نقد وی در روزنامه و مجله ها منتشر گردید. شریعت مدتی هم با سایت وینش (سایت معرفی و نقد کتاب) همکاری داشت.
حبیب الله بیگناه، شاعر و ادیب خراسانی، متولد شهریور ۱۳۱۸ در بجنورد، هشتم آبان ماه در ۸۱ سالگی درگذشت.
«چهارگانی»، «کدامین از هیچ» و «هیچ ترتیبی و آدابی مجوی» از آثار او هستند. بیگناه همینطور در زمینه تصحیح و گردآوری نسخ شاعران گذشته فعالیت داشت که میتوان به چاپ کتابی که تدوین شعرهای «حکیم لاادری» بود، اشاره نمود.
عبدالعلی صادقی، شاعر و نویسنده در سال ۱۳۱۸ در خمینی شهر اصفهان متولد شد و هفدهم آبان ماه سال جاری در سن ۸۱ سالی و بر اثر مبتلا شدن به کرونا درگذشت.
او که از بنیان گذاران و مدرسان انجمن ادبی «سروش» خمینی شهر بود، کنگره شعر «میلاد آفتاب» را هم در این شهر بنیان گذاری کرد. از آثار صادقی میتوان به «از چهارشنبه سوری تا سیزده بدر»، «ایران نامه»، «پرواز تا خورشید»، «درخت پیر» و... اشاره نمود.
حجت الاسلام داود فیرحی، نویسنده، پژوهشگر و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، متولد ۱۳۴۳ در زنجان که ۲۱ آبان ماه به سبب مبتلا شدن به کرونا و بعد از تحمل یک دوره بیماری درگذشت.
«قدرت، دانش و مشروعیت در اسلام»، «فقه و حکمرانی حزبی»، «جریان های اسلامی معاصر؛ با نگاهی به تحولات خاورمیانه»، «آستانه‌ی تجدّد»، «فقه و سیاست در ایران معاصر؛ تحول حکومت داری و فقه حکومت اسلامی»، «دین و دولت در عصر مدرن»، «تاریخ تحول دولت در اسلام» و «مفهوم قانون در ایران معاصر(تحولات پسامشروطه)» برخی از کتاب های تالیفی او هستند.
عبدالکریم گلشنی، نویسنده و استاد دانشگاه، متولد چهاردهم خردادماه ۱۳۰۷ در رشت، ۲۶ آبان ماه در ۹۱ سالگی و بر اثر کهولت سن درگذشت.
«طبقات ابن سعد» و «قیام گئومات مغ» همچون ترجمه های وی هستند. گلشنی همینطور تالیف «فرهنگ ایران در قلمرو ترکان»، «گلشن تاریخ»، مقالاتی در دانشنامه جهان اسلام و دایره المعارف بزرگ اسلامی را در کارنامه خود دارد.
حسن نراقی، نویسنده و جامعه شناس، متولد سال ۱۳۲۳ در کاشان، اول آذرماه بر اثر مبتلا شدن به سرطان در ۷۶ سالگی درگذشت.
مشهورترین اثر او کتاب «جامعه شناسی خودمانی: چرا درمانده ایم؟» است. از دیگر آثار نراقی میتوان به «کاشان در جنبش مشروطه»، «ناگفته ها»، «چکیده تاریخ ایران: از کوچ آریایی ها تا آخر سلسله پهلوی» و «من آنچه شرط بلاغ است؛ ضمیمه ای بر جامعه شناسی خودمانی» اشاره نمود.
برات زنجانی، استاد دانشگاه تهران و نظامی شناس در سال ۱۳۰۳ در خلخال متولد شد و ۱۲ آذرماه در ۹۶ سالگی و بر اثر کهولت سن درگذشت.
«صور خیال در خمسه نظامی»، «احوال و آثار و شرح مخزن الاسرار نظامی گنجوی»، «خسرو و شیرین نظامی گنجوی(متن علمی و انتقادی)»، «لیلی و مجنون نظامی گنجوی (متن علمی و انتقادی)»، «هفت پیکر نظامی گنجوی(متن علمی و انتقادی)، «شرفنامه نظامی گنجوی(متن علمی و انتقادی)، «اقبالنامه نظامی گنجوی(متن علمی و انتقادی)»، «دیوان نظامی گنجوی»، «دیوان اشعار ابوالنجم احمدبن قوص بن احمد منوچهری دامغانی»، «برگزیده ای از هفت پیکر نظامی گنجوی»، «کشف الابیات بوستان و گلستان سعدی» و «دانشنامه در علم پزشکی: کهن ترین مجموعه طبی به شعر فارسی از حکیم میسری» با همکاری مهدی محقق همچون آثار او هستند.
محمداعظم رهنورد زریاب، نویسنده اهل افغانستان در سال ۱۳۲۳ متولد شد و در ۷۶ سالگی درگذشت.
رهنورد زریاب بعنوان یکی از بزرگ ترین نویسندگان افغانستان در این سال ها مطرح بوده است. از آثار او میتوان به «هذیان های دور غربت(طنزها)»، «آزای اندیشه و گفتار(مجموعه مقاله های پژوهشی)»، «درویش پنجم(رمان)»، «گلنار و آیینه(رمان)»، «داستان ها»(مجموعه شش جلدی داستان های کوتاه)»، «زیبای زیر خاک خفته(گزیده داستان های کوتاه)» و... اشاره نمود.
اصغر عبداللهی، کارگردان و داستان نویس، متولد ۱۳۳۴ در آبادان بود که هفتم دیماه پس از سال ها مبارزه با بیماری سرطان درگذشت.
عبداللهی نگارش فیلمنامه هایی چون «خواهران غریب»، «جهیزیه ای برای رباب»، «نصف مال من نصف مال تو»، «عینک دودی»، «پیشنهاد پنجاه میلیونی»، «غریبانه»، «مرسدس»، «آشپزباشی»، «چتری برای دو نفر»، «خداحافظی طولانی»، «خانه خلوت» و... را در کارنامه هنری اش دارد. از دیگر آثار او میتوان از «قصه ها از کجا می آیند: از فیلمنامه نویسی و زندگی»، «آفتاب در سیاهی جنگ گم می شود»، «در پشت آن مه؛ مجموعه داستان کوتاه»، «سایبانی از حصیر»، «آبی های غمناک بارُن»، «هاملت در نم نم باران» و... نام برد.
محمد مجلسی، مترجم، متولد سال ۱۳۱۲، چهاردهم دیماه در ۸۷ سالگی در اصفهان درگذشت.
او دارای دکتری حقوق از دانشگاه تهران و دکتری ادبیات از دانشگاه سوربن فرانسه بود.
«بینوایان» نوشته ویکتور هوگو، «شطرنج باز» از اشتفان تسوایگ، «رویاهای ماده گرگ»، «پرنده مهاجر» و «جمیله» نوشته چنگیز آیتماتف، «مرد مغزطلایی» مجموعه چهارجلدی «زندگی بتهوون» و مجموعه چهارجلدی «ژان کریستف» اثر رومن رولان، «خاطرات بعد از مرگ» اثر دوتور و «مرگ بسیار آرام» اثر سیمون دوبوآر همچون آثاری هستند که او ترجمه کرده است.
محمود کیانوش، شاعر، نویسنده، منتقد ادبی و مترجم در شهریورماه سال ۱۳۱۳ در شهر مشهد به دنیا آمد و ۲۳ دیماه سال ۱۳۹۹ در بیمارستانی در شمال لندن درگذشت.
از آثار او میتوان به این ها اشاره کرد: «شعر کودک در ایران» - در زمینه نقد -، داستان: «آدم یا روباه» (۱۳۴۸)، «دهکده نو» (۱۳۴۸)، شعر: «زبان چیزها» (۱۳۵۰)، «طوطی سبز هندی» (۱۳۵۶)، «نوک طلای نقره بال» (۱۳۵۶)، «باغ ستاره ها» (۱۳۵۶)، «بچه های جهان» (۱۳۵۶)، «طاق هفت رنگ» (۱۳۵۸)، «آفتاب خانه ما» (۱۳۵۸)، «شبستان»، «ساده و غمناک»، «شکوفه حیرت»، «شباویز»، «ماه و ماهی در چشمه باد»، «آب های خسته»، « مرد گرفتار»، «غصه ای و قصه ای»، «در آن جا هیچ کس نبود»، «این آقا کی باشند؟»، «و بلا آمد و شفا آمد»، «حرف و سکوت»، «برف و خون»، «غواص و ماهی»، «در آفاق نفس» و «در طاس لغزنده».
محمود کیانوش آثاری در گونه های مختلف را هم به فارسی برگردانده است؛ از جمله: «هاوایی: گوهر اقیانوس آرام» (۱۳۴۰)، «سرزمین و مردم ژاپن» (۱۳۴۲)، «سنگ پشت و پلنگ خانه می سازند» (۱۳۴۷)، «میمون گلی کوچولو» (۱۳۵۰) و «راهی به کشور آفتاب تابان». بازنویسی محمود کیانوش از داستان های شاهنامه «از کیکاوس تا کیخسرو (سیاهی، شبگیر، آفتاب)» در سال ۱۳۵۴ از جانب اداره کل نگارش وزارت فرهنگ به چاپ رسیده است.
عباس صفاری، شاعر، نویسنده، مترجم و هنرمند گرافیست، متولد سال ۱۳۳۰ در یزد بود که در هفتم بهمن ماه سال ۱۳۹۹ و در سن ۶۹ سالگی در کالیفرنیا و به دنبال مبتلا شدن به کرونا درگذشت.
از آثار او میتوان از «دوربین قدیمی و اشعار دیگر» (برنده جایزه شعر کارنامه)، «عاشقانه های مصر باستان» (ترجمه)، «کلاغنامه»، «کوچه فانوس ها» (ترجمه)، «خنده در برف»، «مثل جوهر در آب» ( برنده جایزه کتاب سال شعر خبرنگاران)، «قدم زدن در بابل» (مجموعه ای از خاطرات و تک نگاری ها)، «ملاقات در سندیکای مومیاگران»، «عروس چوپان ها» (داستان منظوم از ازدواج اینانا با دموزی - ترجمه)، «مثل خواب دم صبح» و «پشیمانم کن» نام برد.
حسن محجوب، ناشر پیشکسوت، متولد سال ۱۳۰۸ بود که در ۱۲ بهمن ماه سال جاری در ۹۱ سالگی درگذشت.
او با سرمایه شخصی در سال ۱۳۳۵ به حوزه کارهای انتشاراتی وارد شد و از زمان تأسیس شرکت سهامی انتشار، همکار و بعدها سالیان سال مدیرعامل این موسسه انتشاراتی بود. محجوب ناشر آثار چهره هایی همچون: مهندس بازرگان، آیت الله مطهری، مهندس یدالله سحابی، آیت الله طالقانی، آیت الله بهشتی، دکتر شریعتی، دکتر عبدالحسین زرین کوب، احمد آرام، امیرمهدی بدیع، دکتر محمدمهدی جعفری، سرهنگ جلیل بزرگمهر، سرهنگ غلامرضا نجاتی، دکتر ابراهیم یزدی و تعداد زیاد دیگری نویسنده، پژوهشگر و مترجم است.
هاله لاجوردی، جامعه شناس، استاد سابق جامعه شناسی دانشگاه تهران و نویسنده در سال ۱۳۴۳ متولد شد و ۱۳ بهمن ماه درگذشت.
«زندگی روزمره در ایران مدرن (با تامل بر سینمای ایران)» و هم مقالاتی چون «شعر و تفکر تجریدی»، «فمنیسم مثبت- فمنیسم منفی»، «رویکردهای غربی به جامعه شناسی فرهنگ و انتقال به پسامدرنیسم فرهنگی و فرهنگ شناسی»، «اخلاق در فرهنگ ایرانی ها با اتکاء بر آرای نظریه پردازان» و «فکت، دهشت و سکوت، تاملی بر چهارشنبه سوری» همچون آثار او هستند.
ایرج نوبخت، مترجم و نویسنده متولد سال ۱۳۱۱، چهاردهم بهمن ماه در ۸۸ سالگی به دنبال ناراحتی ریوی و کهولت سن از دنیا رفت.
نوبخت مجموعه داستان «یادداشت های سبیل یک مرده» و ترجمه «خانه خاموش» و «من یک درختم» اورهان پاموک، کتاب شش جلدی «تاریخ عثمانی» اوزون چارشی لی و «۸۳۵ سطر» ناظم حکمت را در کارنامه خود دارد.
ایرج کابلی، نویسنده، مترجم، خط و زبان شناس، وزن شناس و شعرپژوه متولد ۲۳ فروردین ماه ۱۳۱۷ در کرمان، ۲۹ بهمن ماه در ۸۲ سالگی درگذشت.
از کتاب های ترجمه و تالیف ایرج کابلی میتوان به «تاریخ دنیای قدیم اثر کورفکین»، «آن روز می رسد» اثر میرزا ابراهیم اف، «عملیتِ کنترل فکر» اثر والتر باوارد، «گارد جوان» اثر فاده یف، «کشف خزرستان»اثر لِف گومی لی یوف، «یوگنی اُنه گین» اثر آلکساندر پوشکین، «وزن شناسی و عروض»، «درست نویسی ی خطِ فارسی»، «راه نظم بندی»، «دستور جامع زبان اوستا» و «سوگ نامه»اثر آنّا آخماتُوا اشاره نمود.
غلامرضا جمشیدنژاد، مترجم و مصحح، متولد سال ۱۳۲۴ در کاشمر ازجمله مصححان و پژوهشگران پیشکسوت در حوزه احیای نسخ خطی بود که ۱۴ اسفندماه بر اثر مبتلا شدن به کرونا درگذشت.
تألیف کتاب های «سیر سم شناسی در متون پزشکی اسلامی»، «دیباچه ای بر سیاست مدنی فارابی» و «تاریخ جهانی علوم و دانشمندان تا قرن پنجم هجری از منظر علامه صاعد آندلسی»، تصحیح و ترجمه «اوجاع المفاصل و فی النقرس» از زکریای رازی و تصحیح «التعریف بطبقات الأمم» ازجمله آثار به جامانده از این چهره علمی و فرهنگی است.
یحیا جواهری، شاعر و نویسنده اهل افغانستان، ۲۶ اسفندماه در یکی از بیمارستان های بلخ درگذشت.
«شهر هزارچهره من»، «فنجان»، «الاغزل آن سوتر از ستاره»، «خط اول عشق»، «انار چله نشین» و «مبهم در موهوم» همچون آثار او هستند.
منبع: atrotan.ir
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب