نویسنده ی اتریشی:
می نویسم چون دوست دارم مرتب به ایران بیایم
عطر و تن: نشست هفتگی شهر كتاب كه به مناسبت هفته ی كتاب اتریش به برنامه ی كتاب خوانی با عنوان «اتریش می خواند» اختصاص داشت، با داستان خوانی آلویس هوتشنیگ و ترجمه ی علی اصغر حداد برگزار گردید. هوتشنیگ در این نشست اظهار داشت: هیچگاه از نوشتن دست نخواهم كشید چون دوست دارم مرتب به ایران بیایم.
به گزارش عطر و تن به نقل از ایسنا بر مبنای خبر رسیده، آلویس هوتشنیگ، نویسنده ی معاصر اتریشی، در سال ۱۹۵۹ در شهر برگ اتریش متولد شد و هم اكنون به صورت نویسنده ی آزاد در شهر اینسبروك زندگی می كند. از آثار او می توان كتاب داستانی «خاتمه»، داستان «نوعی خوشبختی»، رمان های «دستان لئونارد» و «اتاق لودویگ» و نمایشنامه ی «بخشایش» را نام برد. این نویسنده از آثار آغازین خود توانسته جوایز معتبری را به خود اختصاص دهد و آثارش تا كنون به ۱۲ زبان دنیا برگردان شده است.
در ابتدای این نشست، علی اصغر محمدخانی، معاون فرهنگی شهر كتاب، اظهار نمود: سال ۲۰۱۸، سال دوستی ایران و اتریش است. ۶۰ سال از تأسیس مركز فرهنگی اتریش در ایران می گذرد. این مركز در این سال ها یكی از فعال ترین مراكز فرهنگی كشورهای غربی در ایران بوده است. ایران و اتریش همیشه ارتباطات خوب سیاسی، اقتصادی و فرهنگی داشته اند. سابقه ی این ارتباطات به ۴۰۰ سال پیش و اوایل قرن ۱۶ میلادی می رسد؛ یعنی به دوره ی صفویه در ایران و حكومت خاندان هابسبورگ در اتریش. سفارت اتریش در تهران در سال ۱۸۷۳ میلادی راه اندازی شد و یكی از قدیمی ترین سفارت خانه های اروپایی در ایران است. روابط فرهنگی میان ایران و اتریش هم به زمان صفویان بر می گردد. در آن زمان عده ای از ایرانی ها در اتریش و عده ی زیادی از اتریشی ها در ایران، بخصوص در جلفای اصفهان، اقامت داشتند. كتاب «چهلستون» نوشته ی پیتر بدیك و به زبان لاتین در سال ۱۶۷۸ در وین چاپ شد. این كتاب از اولین سفرنامه هایی است كه مقدمه ی آن در وین و به زبان فارسی چاپ شده است. همینطور از نسخه های نادر موجود در كتابخانه ی ملی اتریش است. آرشیو این كتابخانه شامل نزدیك به ۲۰۰ نسخه ی خطی فارسی از شاعران و دانشمندان ایرانی است.
او اضافه كرد: ایران شناسان و ادبای اتریشی ای چون هامر پورگشتال و فردیش روكرت حدود ۲۰۰ سال پیش، برجسته ترین آثار ایرانی را به اروپا و جهان شناسانده اند. برای نمونه، برگردان پورگشتال از حافظ منجر به خلق «دیوان شرقی-غربی» گوته شد. پورگشتال افزون بر این اثر، «خسرو و شیرین» نظامی، «گلشن راز»، «تذكره الشعرا» و حتی «تاریخ وصّاف» را به زبان آلمانی برگردانده است. روكرت هم اشعار حافظ، سعدی، جامی و شاهنامه ی فردوسی را به آلمانی ترجمه كرده است.
معاون فرهنگی شهر كتاب با یادآوری اینكه شهر كتاب در روز حافظ به پورگشتال هم پرداخته است، برگزاری برنامه ی یك ساله ی گفت وگوی ادبی به مناسب دویستمین سالگرد انتشار «دیوان شرقی ـ غربی» را در سال ۲۰۱۹ نوید داد و اضافه كرد: در كنار گفت وگوی ادیان كه طی ۲۵ سال اخیر میان ایران و اتریش برقرار است، مركز فرهنگی شهر كتاب هم در سال های گذشته مرتب برنامه های فرهنگی میان این دو كشور را پی گرفته و گفت وگوهایی ادبی را سامان داده است. از جانب دیگر، خوشبختانه ادبیات آلمانی زبان در سه دهه ی گذشته در ایران بسیار به فارسی برگردان شده است. طبق آمار، طی یكی دو سال اخیر هر دو روز یك اثر آلمانی در ایران انتشار یافته است كه نشان داده است ادبیات آلمانی در ایران در مقایسه با دیگر كشورها در صدر قرار دارد. هشت سال است كه نشست های ادبیاتی ای با عنوان «سه سرزمین، یك زبان» را با كشورهای آلمان، سوییس و اتریش برگزار می نماییم. در این نشست ها با حضور نویسندگان و شاعران این سه كشور درباره ی ادبیات امروز این سه كشور و ادبیات آلمانی گفت وگو می نماییم. تا كنون، نزدیك به ۳۰ نویسنده و شاعر در شهر كتاب در حوزه ی آلمانی زبان برنامه داشته اند. سال آینده هم همایش شیلر را در تهران، شیراز، برلین و وایمار برگزار خواهیم كرد كه بخشی از ادبیات كلاسیك و گفت وگوی ادبی ایران و آلمان خواهد بود. همینطور جایزه ی ادبی ابوالحسن نجفی امسال به برگردان محمد همتی از اثری اتریشی؛ یعنی «مارش رادتسكی» اثر یوزف روت اختصاص گرفت.
محمدخانی در ادامه معرفی كوتاهی درباره ی میهمان نشست، آلویس هوتشنیگ، عرضه داد و توضیحات بیشتر را به علی اصغر حداد واگذار كرد.
نقد گذشته
در ادامه علی اصغر حداد، مترجم، اظهار نمود: هوتشنیگ در یكی از ایالات اتریش و در نزدیكی جوزف وینكلر زندگی می كند. نویسنده ای كه دو سال پیش همین جا، روی همین صندلی ها نشسته بود و بیشتر به فاشیسم، مرگ و برخورد آدم ها با گذشته و به خصوص نقد فاشیسم می پردازد. تنهایی و گذشته از موضوعاتی است كه هم برای هوتشنیگ و هم برای وینكلر بسیار مهم می باشد. در یكی از داستان های هوتشنیگ با عنوان «اتاق» با قهرمانی رویاروییم كه اتاقی او را به یاد گذشته، دوران فاشیسم و جنگ می اندازد. این مورد ها هم اكنون برای خیلی از نویسندگان اتریشی مطرح است و به گذشته نقد دارند.
او اضافه كرد: یكی از خوشبختی های هوتشنیگ این است كه جوایز بسیاری كسب كرده است. از آن جمله می توان به «جایزه ی اینگه بورگ باخمن»، «جایزه ی ایتالو سوه وو» و «جایزه ی اریش فرید» اشاره نمود. در ایران، محمود حسینی زاد برای نخستین بار برگردان «اتاق لودویگ» را از میان آثار وی در دست دارد كه بزودی در اختیار فارسی زبانان قرار خواهد گرفت.
ما تنها هستیم
الویس هوتشنیگ هم در این نشست اظهار داشت: هنگامی كه این داستان را می نوشتم هیچگاه گمان نمی كردم كه «اتاق لودویگ» مرا به تهران بكشاند. به این ترتیب، من هیچگاه از نوشتن دست نخواهم كشید چون دوست دارم مرتب به ایران بیایم.
او بعد از خواندن بخشی از اثر خود، درباره ی مضمون كتاب «این خیال بچه ها را راحت نمی كند» اظهار نمود: مبحث این نوشته، این است كه در خانواده ای معمولی و از طبقه ی متوسط مشكلی پیش می آید. بزرگ ترها یا درباره ی این مورد حرفی نمی زنند یا هر یك هنگام حرف زدن تصویری متفاوت از آن به دست می دهند. در واقع هر كسی نظری می دهد و این سبب می گردد كه بچه ها احساس كنند موضوعی در بین است كه دقیقاً مطرح نمی گردد. پدر و مادر برای بچه ها توضیح می دهند كه هنوز بچه ای و بعدتر این را می فهمی یا توضیحاتی می دهند كه واقعیت ندارد. اما باز بچه ها در عالم ذهنیت خودشان و با زبان كودكانه شان حس می كنند كه موضوعی در جریان است كه به آنها دقیقاً گفته نمی گردد.
این نویسنده اتریشی در ادامه درباره ی میزان رواج مساله ی تنهایی در ادبیات امروز اتریش و ریشه ی آن اظهار داشت: جمله ای در ذهن دارم در خصوص اینكه «ما به دنیا می آییم و تنها هستیم» اما نمی دانم از آن كیست. نظر خود من هم این است كه ما به دنیا می آییم، تنهاییم و شروع می نماییم به جست وجوی اینكه كجا می رویم و از كجا آمده ایم و احیاناً با چه كسی برخورد می نماییم و آشنا می شویم. احساس تنهایی موضوعی مختص اتریش نیست، بلكه در تمام دنیا مطرح است. به نظرم، یكی از وظایف ادبیات این است كه جست وجوی دیگری را برایمان مطرح كند. اغلب در مورد نویسنده ها، به خصوص نویسنده های اتریشی، گفته می گردد كه دیدی منفی به زندگی دارند و بیشتر متوجه مرگ یا چیزهای منفی اند تا مثبت. چون ما اغلب درباره ی مرگ یا بیماری یا تنهایی می نویسیم. گمان می كنم كه زیگموند فروید و آرتور شنیستلر را می شناسید. هر دو اینها راجع به تنهایی و جست وجوی دیگری مطلب نوشته اند. من هم وظیفه ی نوشتن خودم را عرضه دادن تشخیصی درباره ی وضعیتی كه در آن به سرمی بریم می دانم. در نقش نویسنده خودم را پزشكی می بینم كه می كوشد بداند مشكل این اجتماع چیست و چه رخ داده است كه این تنهایی به وجود آمده است. اما هیچگاه منظورم این نیست كه بگویم انسان تنهاست و محكوم به مرگ. بلكه درست مثل پزشك می كوشم درباره ی بیماری حدسی بزنم و با این حدس جست وجو را آغاز كنم و چاره و دارویی برای بیماری تنهایی بیابم.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب